|
Onderdelen van Drempelsweg.nl
Drempelsweg.nl is het belangrijkste product van mijn afstudeerstage. Op deze website komen de meeste van de door mij uitgevoerde deelprojecten samen, zoals de richtlijnen, voorbeeldinterfaces, demosites en natuurlijk drempelsweg.nl zelf.
Ik denk dat het gemakkelijk is om eerst de produkten van mijn stage voor te stellen, om hierop terug te kunnen vallen tijdens de procesbespreking.
Facilitaire website
Doelstelling
In de vooraf geschreven doelstelling is heel globaal omschreven waaraan de site inhoudelijk moet voldoen:
De website drempelsweg.nl wordt de plaats op internet waar bedrijfsleven en overheid terecht kan voor informatie, richtlijnen en voorbeelden om ICT toegankelijk(er) te maken voor iedereen, dus ook voor gehandicapten. In de praktijk houdt dit in dat met de geleverde informatie op drempelsweg.nl het in principe mogelijk wordt om één website te maken die voor iedereen toegankelijk is, en dat er geen aparte websites gemaakt hoeven te worden voor gehandicapten. Op drempelsweg.nl zullen daarom de ontwikkelde richtlijnen en voorbeelden (standaardinterfaces en demonstratiewebsites) een prominente plaats krijgen op de website.
Vormgeving & usability
De vormgeving van de facilitaire site is het resultaat van tests met focusgroepen en ambassadeurs, een aantal testronden, veel gebouwde testpagina's en een groot aantal usability- en accessibility-beslissingen.
Veel resultaten heb ik ook gebruikt bij het bouwen van deze scriptiesite.
Er is over meer dingen nagedacht dan op het eerste gezicht lijkt. Een aantal van deze beslissingen zijn:
- Pagina-indeling: gekozen is voor een smalle kolom tekst (50% van de pagina-breedte). Smalle kolommen zijn gemakkelijker leesbaar (vergelijk de kolommen in de krant).
In eerdere ontwerpen stonden de kolommen van de hoofdrubrieken in het midden van de pagina (zoals de huidige pagina) en de subrubrieken aan de rechterkant. Na tests bleek de meerderheid van de gebruikers dit echter niet erg leesbaar te vinden en sindsdien staan alle kolommen in het midden van het scherm.
- Kleur- en vormgebruik: elke rubriek heeft zijn eigen herkenbare kleur en vorm (met de getallen erin). Hierdoor wordt informatie die bij elkaar hoort ook 'mentaal gekoppeld.' Dit hoeft overigens niet bewust te gebeuren. Het is een ondersteuning voor de herkenning.
Er gelden een aantal beperkingen voor de kleuren van de rubrieken: rood geldt als een alarmkleur en mag niet worden gebruikt. Bovendien moet het contrast met de (witte) achtergrond groot zijn. In het ideale geval moeten alle grijswaarden van de gebruikte kleuren van elkaar verschillen, zodat kleurenblinden nog steeds het onderscheid kunnen maken. Overigens is de vorm in combinatie met het cijfer de belangrijkste steunpilaar voor kleurenblinden.
- Navigatie: de navigatie bevindt zich zowel boven- als onderaan elke pagina (m.u.v. hoofdrubrieken). Dit vergemakkelijkt het navigeren voor mensen met een tekstbrowser. Het zijn vooral de visueel gehandicapten met een brailleleesregel die hier baat bij kunnen hebben. Het scheelt ook scrollen voor iedereen die onderaan de pagina is gekomen.
- Padaanduiding binnen de navigatie: door kleurgebruik wordt het gekozen pad zichtbaar als je dieper in de site komt. Waar je bent is opgelicht (in de rubriekskleuren) en waar je niet bent is donkergrijs. De gebruiker krijgt feedback als hij met de muis over de linkjes gaat door middel van een onderstreping en een kleurverandering.
- Functionele navigatie: de functionele navigatie (zoek, help, sitemap, contact) is voorzien van iconen om de tekst te ondersteunen. Tekst en beeld samen zorgt voor een snelle herkenning.
Dit heeft overigens geen zin om voor elke link in de navigatie te doen; er komen teveel iconen in beeld en het is niet langer duidelijk wat de functie ervan is. Bovendien is het erg moeilijk om voor elk menu-item een goed icoon te verzinnen.
- Hoeveelheid navigatie: getracht is om binnen elk menu maximaal zeven keuzen aan te bieden. Dus maximaal zeven hoofdrubrieken, met daarbinnen elk maximaal zeven subrubrieken, die elk dus weer maximaal zeven subsubrubrieken mogen hebben.
Zeven is ongeveer het maximum waarbij de gemiddelde persoon nog een overzicht kan hebben tussen de verschillende keuzen. Dit systeem is niet voor iedere site of iedere rubriek hanteerbaar. Het nieuwsarchief bijvoorbeeld, zal veel meer dan zeven berichten bevatten. Maar waar het kan moet het toegepast worden.
- Navigatieopbouw in stappen: een andere manier om iedere gebruiker het overzicht te laten behouden is het aanbieden van alle navigatie in stappen. Op de homepage staan in principe maar zes keuzes (hoofdrubrieken). Wanneer voor één van deze rubrieken wordt gekozen verschijnt naast de hoofdnavigatie de subnavigatie bij die bewuste rubriek. En pas als er voor een subrubriek wordt gekozen verschijnen de subsubrubrieken bij deze rubriek. De informatie wordt dus gedoseerd aangeboden.
Voor het overzicht is er ook altijd nog de sitemap.
- Navigatie overslaan: bovenaan elke pagina is een voor de 'gewone' bezoeker verborgen linkje opgenomen om de navigatie over te slaan. Gebruikers van een screenreader of brailleleesregel kunnen dit linkje wel vinden en zo in één keer naar de content springen zonder elke keer het hele 'navigatie-verhaal' te hoeven beluisteren.
- Lettertype: Verdana is speciaal ontwikkeld om gemakkelijk en duidelijk leesbaar van een beeldscherm te worden gelezen. Het is vooral een bruikbaar font bij grote (brood)teksten. De rondingen zijn boller dan bij Arial, zonder dat het onderscheid tussen kapitalen en onderkast aangetast wordt. Uiteraard is de fontgrootte door de gebruiker aanpasbaar.
- Kleur van de links: Elke site heeft onderhand wel een eigen manier van het opmaken van links, soms wel een streepje eronder, soms weer niet. Soms in een afwijkende kleur, soms ook weer niet. Bij Drempelsweg.nl is gekozen voor de aloude standaardkleur voor links (in de hoofdtekst): blauw voor de link, paars voor een visited link, rood voor een active link of hover. Hoewel elke rubriek steeds anders gekleurd is, behouden de linkjes altijd de standaardkleur. De links in de tekst zijn altijd onderstreept. We hopen hiermee de herkenbaarheid te vergroten.
- Style sheets negeren: de website is zo gebouwd, dat gebruikers die de meegeleverde style sheet uitzetten of hun eigen style sheet gebruiken, de pagina's nog steeds goed weergegeven zien. Sommige websites storten in elkaar als je de style sheets uitzet. Dit heeft meestal te maken met het gebruik van verschillende layers (vooral in WYSIWYG-programma's erg makkelijk te maken). Doordat de layers in willekeurige volgorde in de source kunnen staan (de absolute pixelaanduiding zet ze toch wel op hun plaats) kan de pagina er erg raar uitzien zodra deze pixelaanduiding niet meer veerhanden is. Als de style sheet uit staat dus.
Een oplossing voor dit probleem is dan de layers in de source in de logische volgorde zetten. Maar gebruikers van een WYSIWYG-programma als Dreamweaver of Frontpage weten meestal niet hoe ze dit moeten doen 1.
- Frameloos ontwerp: omdat toch veel problemen voorkomen bij het gebruik van frames, heb ik ervoor gekozen Drempelsweg.nl frameloos te bouwen. Het was gemakkelijker geweest om hem in frames te bouwen, maar dit is nu meteen een voorbeeld dat het ook zonder kan. Overigens heb ik bij het bouwen van de demosite Sneevert wél frames gebruikt, juist om te laten zien dat je framesites óók toegankelijk kan maken.
- Printbare pagina's: er is rekening gehouden met het feit dat veel gebruikers hun informatie liever van een hardcopy aflezen. De pagina's zijn gemakkelijk printbaar vanuit de browser, zonder dat daar een aparte printversie voor nodig is of JavaScript aan te pas hoeft te komen om het printje er een beetje uit te laten zien.
- Duidelijke teksten: door de redacteuren is zoveel mogelijk geprobeerd de informatie in de meest simpele vorm aan te bieden, zonder dat de teksten kinderachtig of betuttelend worden. Ook aan de hoeveelheid tekst, de indeling en de plaats binnen de site is goed nagedacht (en veel mee geschoven voordat we online gingen).
We pretenderen niet dat we met deze vormgeving de Ultieme Oplossing te hebben gevonden. Verbeteringen zijn altijd mogelijk. Op Drempelsweg.nl wordt het publiek gevraagd opmerkingen te plaatsen of tips te geven als iets niet 100% voor die persoon toegankelijk is.
Ook is het van groot belang te bedenken dat een toegankelijke website er niet altijd zo uitziet. Elke site heeft een andere inhoud, andere indeling en vereist andere technieken. Daarom zal steeds moeten worden bedacht wat de beste oplossing voor die website is.
Over de facilitaire site
De naam facilitaire site is ooit bedacht om deze te onderscheiden van de andere deelprojecten binnen het project Drempelsweg.nl. Het is niets anders dan een aanduiding voor de facilitaire werking van de site: de doelgroep wordt op de juiste wijze (toegankelijk) van informatie voorzien.
Ik blijf in deze verslaglegging spreken van 'de facilitaire site' (www.drempelsweg.nl), omdat dit de duidelijkste aanduiding is. Zoals ik later zal laten zien is de facilitaire site alweer de derde fase van www.drempelsweg.nl, waardoor verwarring zou kunnen ontstaan tussen de verschillende sites. Op het moment van schrijven is de site alweer aan verandering onderhevig en spreken we van fase 3 (beginnend bij fase 0). Met de facilitaire site bedoel ik de website Drempelsweg.nl, zoals hij op 28 maart 2001 was tijdens de openingsmanifestatie.
In het hoofdstuk Onderdelen van Drempelsweg.nl:
Facilitaire website
Hier worden de verschillende rubrieken van de site voorgesteld en hun inhoud besproken. Ook belicht ik kort de gebruikte technieken en de doelgroep van de website.
Ga naar Facilitaire website
Richtlijnen
Extra aandacht gaat uit naar de verschillende presentatievormen en zoekmogelijkheden van richtlijnen onder het kopje Richtlijnen. Hier worden de verschillende manieren om de richtlijnen te benaderen uitgelegd.
Ga naar Richtlijnen
Voorbeeldsites
Onder deze verzamelnaam zal ik in de rest van het verslag refereren naar de demosites en standaardinterfaces. Op deze pagina worden de resultaten van de in totaal zes voorbeeldsites getoond.
Ga naar Voorbeeldsites
|
|